PREEK VAN PASTOOR/PLEBAAN R. WAGENAAR
GEHOUDEN OP ZONDAG 17 SEPTEMBER 2023
IN DE ST. JOZEFKATHEDRAAL TE GRONINGEN.

Vergeef ons onze schulden, zoals ook wij vergeven aan onze schuldenaren.
We zeggen het steeds in het Onze Vader, maar we hebben het zó dikwijls gezegd, dat wij ons niet steeds de betekenis ervan bewust zijn. Deze bede, het Onze Vader, ons voornaamste gebed, door Jezus zelf gegeven is feitelijk de oproep van het hele Evangelie.
Wie de vaste gebeden van de H.Mis bewust bidt, herkent de herhaalde bede om vergeving.
Hoe vaak moet ik mijn broeder vergeven, vraagt Petrus aan Jezus. Zevenmaal? Jezus antwoordt: Zeventig maal zeven maal. Dat is feitelijk: altijd.
Ouders zullen daar iets in kunnen herkennen, want ook zij willen hun kinderen telkens weer vergeven, tenzij het écht de spuigaten uitloopt en het wel heel moeilijk wordt , dat vol te houden.
Je zou kunnen zeggen, dat de vergeving in het hart van de liefde staat, ons centrale gebod. Het moeilijke punt is, dat het onze eigenliefde raakt. Mensen kunnen gekwetst zijn, diep gekwetst zijn. Dan is het niet gemakkelijk, om jezelf opzij te zetten. Het zou iets onoprechts kunnen hebben, als je zegt: Ik vergeef je, terwijl je het diep in hart eigenlijk niet meent
Bij zijn kruisiging zei Jezus: “Vergeef het hun, want zij weten niet, wat zij doen”. Dat was waar, want ze hadden natuurlijk geen idee, dat zij Gods Zoon, God zélf, aan het kruis sloegen.
Maar mensen, die ons beledigen, benadelen, onheus of slecht behandelen, weten toch heel goed wat ze doen en dat ze dat niet mogen doen. Maar zijn het alleen zij tegenover mij?
Ieder mens heeft vergeving nodig. Zou het voor ons niet gemakkelijker worden te vergeven, als wij beseffen, dat wij zelf ook vergeving behoeven?
Dezer dagen hoorden wij in het Evangelie van de balk en de splinter. U weet wel: we zien gauw de splinter in het oog van een ander, maar niet de balk in ons eigen oog. En dikwijls is de houtsoort dezelfde. We vinden iemand opdringerig, omdat wij zelf op de voorgrond willen treden, of hebzuchtig, omdat wij zelf iets willen hebben enz. Maar ten aanzien van onszelf zijn we reuze vergevingsgezind. Och, dat was toch niet zo erg, dat geeft toch niet zo, een kleinigheid.
Ten aanzien van anderen zijn we veel scherper. Dan kunnen we snel en hard oordelen. Bovendien zijn we geneigd, een verkeerde daad met de persoon zélf te identificeren, terwijl een mens altijd meer is dan zijn daden/ ook meer dan de som van zijn daden, want hij draagt het heilig merkteken van zijn Schepper in zich. Daarbij heeft een mens zoveel verschillende kanten en worden nu mensen, zeker in een opvallende positie, op één kant afgerekend – onbarmhartig.
Toch goed dat er een God is, denk ik dan.
De Kerk onderscheidt daarin zuiver. Zij wijst nooit mensen af, wel daden van mensen. De liberale mentaliteit is te oordelen naar de ernst van de misdaad. Al naar gelang de daad wordt er mild of streng geoordeeld en gestraft.
De Kerk heeft een wezenlijk andere benadering. Zij scheidt de misdaad van de misdadiger en leert, dat de misdaad, klein of groot, altijd verwerpelijk is en dat de misdadiger altijd moet worden vergeven, als hij daarom vraagt.
Zoals wel werd gezegd: een Priester moet een leeuw zijn op de preekstoel en het kwaad van bijvoorbeeld abortus krachtig verwerpen en hij moet een lam zijn in de Biechtstoel, als iemand nederig zijn zonden komt belijden.
Het probleem van onze tijd is, dat God voor velen ver weg is en daarmee ook het besef van zonde een vergeving.
Maar als wij niet meer stilstaan bij ons eigen handelen en het besef van goed en kwaad vervaagd is, dan zijn wij mensen er slecht aan toe en spartelen mensen in het luchtledige, worden ze een speelbal van de publieke opinie. Dat is misschien wel het ernstigste van de verwarring in deze tijd. Men spreekt over vrijheid, maar het is wanorde en dat is niet goed voor personen en niet goed voor een samenleving.
Het Evangelie mag een oproep betekenen, om op onze schreden terug te keren. Nederig neer te knielen, onze tekorten tegenover God en elkaar te erkennen, en vergeving te ontvangen.
Dan zal er vreugde zijn, in de Hemel en hier op aarde, in ons hart.
Amen