PREEK VAN PASTOOR/PLEBAAN R. WAGENAAR
GEHOUDEN OP MAANDAG 25 DECEMBER 2023
IN DE ST. JOZEFKATHEDRAAL TE GRONINGEN.

Meer nog dan andere jaren staat de schijnwerper op de Kerststal gericht.

Het is immers dit jaar 800 jaar geleden, dat de H. Franciscus van Assisi in het nabijgelegen Greccio de eerste kerststal opzette in een grot.

Niet deed hij dat, om van het mysterie van de menswording van God een idylle te maken.

Beelden spreken sterker en directer om iets over te brengen. Hij wilde duidelijk maken, hoe ongelooflijk het was, dat deze meest uitzonderlijke geboorte zo schamel was, met een gemis van alles, wat een pasgeboren kind nodig heeft. Hoe Gods Zoon in een kribbe werd neergelegd en hoe Hij op het hooi lag tussen een os en een ezel.

Hier wordt al direct Gods zelfgave omwille van ons zichtbaar. De kerkvaders zien in de houten kribbe al het houten kruis. St.Paulus zegt in zijn Tweede Korinthenbrief: Hij, die rijk was, werd arm om door zijn armoede ons rijk te maken.

Franciscus wilde verbazing opwekken voor de nederigheid van de Heer, voor de ongemakken, die Hij te lijden had uit liefde voor ons in de arme grot van Bethlehem. Zo nederig, zo armoedig, een evangelische eenvoud.

Wij mogen een godsdienstige houding van verbazing tonen ten aanzien van de het mysterie van de menswording van het Woord, door wie alles geschapen is (zoals we in het Evangelie volgens Johannes zojuist hoorden).

God is liefde, die uitgestraald is in de schepping, die een betrokkenheid inhoudt voor ons mensen. Zo klonk Gods stem in de brandende doornstruik voor Mozes: Ik heb het lijden van mijn uitverkoren volk gezien en Ik wil het bevrijden. Zo werd God nooit moe een nieuw verbond met zijn volk te sluiten, dat zich had afgekeerd en nu, in Zijn Zoon een nieuw en altijddurend verbond.

De Kerststal als een school voor soberheid

Vandaag leven we in een groot risico, om te verliezen, wat in het leven van werkelijk belang is en zijn wij juist met Kerstmis ondergedompeld in het consumeren, wat de betekenis van Kerstmis uitholt en er eigenlijk haaks op staat.

Het is goed om geschenken te geven en feestelijk samen te zijn. Maar in die overdaad gaat het precies de andere kant uit dan Kerstmis ons voorhoudt.

Is er nog innerlijke ruimte voor de verbazing omtrent het adembenemende mysterie van God met ons?

De kerststal is daar, om ons terug te voeren tot dat, wat van belang is: tot God, die midden onder ons komt wonen.

De kerststal wijst ons op wat van belang is en ook de sociale relaties van Jezus op dat ogenblik, het gezin van Jozef en Maria en de dierbare personen in de herders, die bij het Christuskind neerknielden.

De personen gaan altijd vóór de dingen en niet andersom.

De kerststal spreekt ook van de vreugde en dat is iets anders dan plezier.

De herders en later de wijzen uit het Oosten, komen naar het Christuskind en kennen een vreugde, die nieuw voor hun was. Vol vreugde keerden zij naar huis terug.

Soberheid, verbazing voert tot vreugde. Niet de vreugde van geschenken, maar als overvloed van het hart, wanneer men met de hand de nabijheid van Jezus aanraakt, voor ons in de Sacramenten van verzoening en de Eucharistie – even schamel, maar van een genadevolle rijkdom, waarin wij Gods nabijheid en tederheid mogen ervaren.

Velen voelen zich eenzaam, zeker in deze tijd van hyperindividualisme.

God laat ons nooit eenzaam en alleen, maar is troost, nabijheid, tederheid en medelijden. Dat zijn de kenmerken van God, hulp bij het leven van alledag.

Met Hem erbij kunnen wij het lijden, zorgen en tegenslagen, alles wat ons benart en verdriet, aan. Wij kunnen alles bij Jezus brengen. Hij strekt Zijn armen naar ons uit. Weten wij Hem zó te vinden? Want een relatie vereist wederkerigheid, in ons bidden, in ons bij Hem willen zijn. Dan kan er veel goeds in ons gebeuren en in de mensen om ons heen en in de wereld.

De kerststal is de bron van hoop en vreugde.

Die wens ik u van harte toe!

Amen.